Đường cơ sở là gì?

Đường cơ sở là gì?

Thứ Sáu, 24/06/2011-10:07 AM

Đường cơ sở là gì? Có bao nhiêu loại đường cơ sở được quy định trong Công ước Luật biển 1982?

Đường cơ sở là cách nói ngắn của từ "đường cơ sở dùng để tính chiều rộng của lãnh hải". Đường cơ sở có ý nghĩa rất lớn trong việc xác định ranh giới các vùng biển; đường cơ sở được dùng để xác định nội thủy (vùng biển nằm phía bên trong đường cơ sở), lãnh hải (12 hải lý tính từ đường cơ sở), vùng tiếp giáp (24 hải lý tính từ đường cơ sở), vùng đặc quyền về kinh tế (200 hải lý tính từ đường cơ sở)…

Có hai loại Đường cơ sở: Đường cơ sở thông thường và Đường cơ sở thẳng.

- Đường cơ sở thông thường "… là ngấn nước triều thấp nhất dọc theo bờ biển, như được thể hiện trên các hải đồ tỷ lệ lớn đã được quốc gia ven biển chính thức công nhận".

- Đường cơ sở thẳng là đường cơ sở nối liền các điểm thích hợp và được áp dụng "ở nơi nào bờ biển bị khoét sâu và lồi lõm hoặc nếu có một chuỗi đảo nằm sát ngay và chạy dọc theo bờ biển", hoặc "ở nơi nào bờ biển cực kỳ không ổn định do có một châu thổ và những điều kiện tự nhiên khác".

Việc vạch đường cơ sở thẳng phải tuân thủ các điều kiện:

- Tuyến đường cơ sở thẳng vạch không được đi chệch quá xa hướng chung của bờ biển;

- Các vùng biển ở bên trong các đường cơ sở này phải gắn với đất liền đủ đến mức được đặt dưới chế độ nội thủy, nghĩa là tuyến đường cơ sở thẳng vạch ra không được cách xa bờ;

- Các đường cơ sở thẳng không được kéo đến hoặc xuất phát từ các bãi cạn lúc nổi lúc chìm, trừ trường hợp ở đó có những đèn biển hoặc các thiết bị tương tự thường xuyên nhô lên khỏi mặt nước, hoặc việc vạch các đường cơ sở thẳng đó đã được sự thừa nhận chung của quốc tế;

- Khi vạch đường cơ sở thẳng phải lưu ý không được làm cho lãnh hải của một quốc gia khác bị tách khỏi biển cả hay một vùng đặc quyền về kinh tế. Các quốc gia ven biển, tùy theo hoàn cảnh khác nhau, có thể vạch đường cơ sở theo một hay nhiều phương pháp được trù định ở trong Công ước.

Bên cạnh đó, Công ước Luật biển 1982 còn quy định về đường cơ sở quần đảo. Đường cơ sở quần đảo là đường cơ sở thẳng của quần đảo nối các điểm ngoài cùng của các đảo xa nhất và các bãi đá nổi xa nhất của quần đảo. Đường cơ sở thẳng này phải bảo đảm các điều kiện:

- Tuyến các đường cơ sở này bao lấy các đảo chủ yếu và xác lập một khu vực mà tỷ lệ diện tích nước so với đất, kể cả vành đai san hô, từ tỉ số 1/1 đến 9/1;

- Chiều dài các đường cơ sở này không vượt quá 100 hải lý; tuy nhiên có thể có tối đa 3% của tổng số đường cơ sở bao quanh một quần đảo nào đó có một chiều dài lớn hơn nhưng cũng không được quá 125 hải lý;

- Đường cơ sở này không thể kéo đến hay xuất phát từ các bãi cạn lúc chìm, lúc nổi, trừ trường hợp tại đó có xây các đèn biển hay các thiết bị tương tự thường xuyên nhô lên mặt nước hoặc trừ trường hợp toàn bộ hay một phần bãi cạn ở cách hòn đảo gần nhất một khoảng cách không vượt quá chiều rộng lãnh hãi;

- Tuyến các đường cơ sở không được tách xa rõ rệt đường bao quanh chung của quần đảo;

- Đường cơ sở quần đảo không được phép làm cho lãnh hải của một quốc gia khác tách rời với biển cả hay với vùng đặc quyền về kinh tế.