Nếu không tin vào cộng đồng thì biết tin vào đâu?

Nếu không tin vào cộng đồng thì biết tin vào đâu?

Ngày 26.07.2011, 18:09 (GMT+7)

SGTT.VN - Một người dù có trong sáng đến mấy cũng khó mà giữ được sự thanh cao, trong sạch trước những cám dỗ, nhất là họ lại đang sống trong một môi trường mà tính nhân văn đang bị xem thường và có nguy cơ rơi vào lãng quên; Nếu chúng ta không còn tin vào cộng đồng thì còn biết tin vào đâu?


Không riêng gì ở Việt Nam hiện nay mà ở bất kỳ đâu, từ cổ chí kim, cái xấu luôn luôn tồn tại song hành cùng cái tốt. Dù cho có nhiều thời điểm thăng trầm khác nhau nhưng chân lý vẫn mãi mãi là những điều tốt đẹp. Điều đáng nói là cái xấu của mỗi con người trong một hoàn cảnh cụ thể hiện nay lại đang có sức lan tỏa ghê gớm. Đặc biệt, nó còn có khả năng ảnh hưởng đến cách hành xử của cộng đồng xã hội.

Hình ảnh những người tranh giành cướp từng thùng bia, từng quả dưa hấu khi xe bị lật hay tranh thủ nhặt tiền của người khác rơi rớt sau khi bị tên cướp giật giỏ xách không thành, … là những hành vi không thể chấp nhận được. Chỉ vì một vài thứ nhỏ nhặt mà vô tình họ đã trở thành người ăn cướp trước sự bất lực và đau khổ của người khác.

Tương tự, hàng vi chạy trường, chạy bằng cấp, chạy dự án, chạy chức, chạy quyền, thói nịnh bợ, luồn cúi, … hẳn nhiên cũng là điều không thể chấp nhận được nhưng giờ đây, có khi nó lại là phương tiện để thỏa mãn thói hám danh lợi của nhiều người.

Điều lạ là những điều xấu xa trên đây không phải là tấm gương để người khác phải biết cư xử cho tốt đẹp, cho văn minh hay để tránh xa, … mà thật trớ trêu, nó lại được nhiều người nhắc đến như là một thành công, là “người anh hùng” vì biết thức thời, hay đôi khi phải đành chấp nhận dưới dạng như là một xu hướng không cưỡng lại được!

Nặng nề hơn, đôi khi chỉ đơn giản là một vụ bắt trộm chó, một cú va quẹt nhỏ khi lưu thông trên đường, thậm chí chỉ vì một ánh mắt mà người ta lấy đi sinh mạng của người khác. Nhiều người đã không khỏi ghê rợn khi có người dám xem mạng người như cỏ rác, bất chấp đạo lý, luật pháp đến vậy.

Tất cả mọi người trên thế giới, ai cũng muốn được sống bình yên, được cư xử hay cư xử với người khác một cách văn minh nhưng điều mong ước tốt đẹp ấy dường như khó có thể trở thành hiện thực. Giữa phồn vinh mà con người cảm thấy bất an thì vấn đề đã không còn nhỏ nữa.

Người ta lo sợ điều gì? Chắc chắn không phải sợ một hay vài người cụ thể làm điều xấu xa mà là sợ cái xấu đang xâm chiếm cuộc sống vốn tốt đẹp này. Người ta sợ cái xấu sẽ lan tỏa, cái đạo đức nhỏ bé vốn mong manh có nguy cơ bị chà đạp. Khi đó, niềm tin vào cộng đồng, vào chân lý cũng bị vùi dập cho tan biến mất.

Có một thực tế đang tồn tại trong xã hội hiện nay là nhiều người thường chỉ quan tâm đến cá nhân mình mà ít biết quan tâm đến người khác. Một phần cũng vì mãi chạy theo cơm áo gạo tiền hay những giá trị vật chất mà đã quên đi giá trị tinh thần, phần khác là do hiện tượng đạo đức suy đồi.

Một người dù có trong sáng đến mấy cũng khó mà giữ được sự thanh cao, trong sạch trước những cám dỗ, nhất là họ lại đang sống trong một môi trường mà tính nhân văn đang bị xem thường và có nguy cơ rơi vào lãng quên.

Thật là bất hạnh khi niềm tin vào phẩm hạnh, vào sự cao đẹp của cộng đồng lại đang bị đùa cợt đến thế. Trong khi tất cả các cộng đồng trên thế giới đang cố gắng hướng đến một cộng đồng văn minh, đầy tính nhân văn, lấy tự do, ấm no, hạnh phúc của con người làm đích đến thì chúng ta lại đang loay hoay tự hỏi: Còn không niềm tin vào phẩm hạnh cộng đồng? Đã là cộng đồng, là xã hội tức là số đông, mà số đông trong xã hội học thường được xem là chân lý. Nếu chúng ta không còn tin vào cộng đồng thì còn biết tin vào ai bây giờ?

Cuộc sống và giá trị của mỗi con người luôn biến thiên theo thời gian nhưng phẩm hạnh thì bất di bất dịch, không bao giờ thay đổi. Phải chăng là phương pháp để mỗi con người hướng đến những phẩm hạnh cao cả đã không theo kịp xu hướng phát triển của thời đại. Nói cách khác, giáo dục đạo đức con người đã bị xem nhẹ trong một thời gian dài và một tác nhân chính là sự công bằng trong xã hội đang dần dần biến mất nên mới xảy ra cớ sự như ngày hôm nay.

Thật đáng tiếc là cái xấu hay nói đúng hơn là thói hư, tật xấu đã không được ngăn chặn kịp thời mà còn sinh sôi nảy nở quá nhanh, nó hiện đang có khả năng lấn át và chi phối xã hội.

Để có thể tin vào phẩm hạnh của cộng đồng, không có cách nào khác là phải thay đổi nhận thức và hành vi của mỗi con người trong xã hội, trong đó vai trò của những người trụ cột trong gia đình là vô cùng cần thiết. Từng gia đình biết xem trọng phẩm hạnh, đạo đức thì niềm tin vào phẩm hạnh của cộng đồng sẽ tự khắc quay về.

TRẦN MINH QUÂN