Nước Mỹ nhìn lại mình trong ngày sinh nhậtTác giả:
Minh Tiến (Theo
Washington Post)
Nước Mỹ với lịch sử 235 năm có quyền tự hào với những gì mình đã đạt được. Mỹ vẫn là quốc gia mạnh nhất thế giới, nhưng nếu không cẩn thận, Mỹ có thể sẽ bị Trung Quốc hay E.U. vượt qua.
Chúc mừng sinh nhật, nước Mỹ!Vào ngày trọng đại của đất nước, sẽ có một bữa tiệc lớn với pháo hoa, thịt nướng ngoài trời, nhiều ban nhạc biểu diễn và nhiều hoạt động thú vị khác. Nước Mỹ đang chuẩn bị kỷ niệm 235 năm kể từ ngày ra đời. So với các nước khác như Anh, Pháp, Trung Quốc hay Nga, Mỹ chỉ như một "cậu bé to xác". Các quốc gia kể trên đều là những nước có nền văn minh rất lâu đời.
Tuy nhiên trên thực tế, Mỹ không còn là một quốc gia non trẻ nữa. Khi nước Mỹ bước vào giai đoạn "trưởng thành", những người dân Mỹ đã có quyền tự hào. Nhưng bên cạnh niềm tự hào còn là những trách nhiệm và bổn phận dành cho nước Mỹ.
Đây là lúc thích hợp để nước Mỹ nhìn lại những gì mình đã làm không tốt trong quá khứ, để có thể rút kinh nghiệm và xác định được vị trí tương lai của mình trên thế giới.
Say mê với những "học thuyết chủ nghĩa"Cứ mỗi vài thập kỷ, nước Mỹ lại tự làm mình vướng vào một triết lý sai lệch nào đó. Và những vấn đề này thường kết thúc với những hậu quả không hề nhỏ.
Bất kỳ một con người, hay một quốc gia non trẻ nào cũng sẽ phải trải qua giai đoạn này. Một hệ tư tưởng mới có thể xuất hiện ở bất kỳ đâu. Nhưng các quốc gia "trưởng thành" sẽ hiểu rằng những triết lý bền vững không thể được nảy sinh từ một sự say mê nhất thời đối với một vấn đề nào đó.
Nước Mỹ đã có một Hiến pháp tốt làm nền móng. Vì vậy, Mỹ cần phải tập trung để trở nên thực tế hơn, thực dụng hơn và tránh vướng vào những học thuyết hay chủ nghĩa sai lệch.
Cơ sở hạ tầng đang dần tụt hậuHệ thống đường cao tốc nội địa của Mỹ từng là sự ao ước của cả thế giới.
Hơn một thế kỷ trước, nước Mỹ đã có những đường ray có thể đi khắp nơi. Mỹ từng sở hữu những cây cầu và đường hầm lớn nhất thế giới, và các cảng hải quân của nước này có thể xử lý được số lượng hàng hóa nhiều hơn tất cả các nước thế giới thứ ba cộng lại. Mỹ cũng là nơi tìm ra điện, sáng chế ra bóng đèn và mắc dây điện đi khắp nơi. Mỹ đã sáng lập ra nền hàng không của thế giới và cũng là nước đầu tiên sở hữu sân bay tại các thành phố lớn.
Nhưng giờ đây, những con đường đã bắt đầu xuống cấp, nhiều cây cầu đang đứng trước nguy cơ bị sập và các sân bay giống như ở một nước thế giới thứ ba. Những cảng hải quân giống như những bãi phế liệu lớn. Còn hệ thống đường dây điện thì đã quá yếu kém, thiếu hiệu quả và dễ bị tấn công từ xa.
Trong khi đó, các nước khác trên thế giới đang ngày càng có cơ sở hạ tầng phát triển mạnh mẽ. Các nước châu Âu và nhiều nước châu Á đang ở vào tình trạng tốt hơn so với Mỹ. Kể cả những quốc gia đang nổi lên như Ấn Độ và Singapore cũng có các sân bay, hệ thống viễn thông không dây và Internet băng thông rộng tốt hơn Mỹ.
Vì vây, Mỹ cần phải quan tâm hơn đến cơ sở hạ tầng của mình.
Tin vào những điều thần kỳ "viển vông"Nước Mỹ cần phải nhận ra rằng:
Họ không thể tiếp quản một quốc gia với một số ít lính được trang bị kém.
Không tồn tại thứ gì gọi là một chương trình trao quyền lợi "tạm thời".
Vấn đề về sức khỏe người dânNgười dân Mỹ đang trong tình trạng còn tồi tệ hơn cả cơ sở hạ tầng của nước này. Rất nhiều người Mỹ đang bị béo phì, lười vận động, nghiện xem TV, hay thích ăn vặt.
Nước Mỹ là một đất nước tự do và chính phủ không thể yêu cầu mọi người đều phải đi tập thể dục hay không được ăn tráng miệng. Tuy nhiên Mỹ chính là nước đã có những bước tiến lớn trong việc giúp người dân giảm tỉ lệ hút thuốc và tuân thủ việc cài dây an toàn khi lái xe. Những lợi ích kinh tế của riêng hai vấn đề kể trên là vô cùng to lớn.
Nếu Mỹ không có hành động gì trong tương lai, chi phí cho sức khỏe của người dân Mỹ có thể làm nước này phải phá sản. Tuy nhiên nếu tiếp cận vấn đề một cách nghiêm túc, nước Mỹ hoàn toàn có thể đưa ra một giải pháp sáng tạo và hiệu quả.
Sự đối lập ý kiến giữa các nước đồng minhKhông phải tất cả các nước trên thế giới đều đồng tình với những gì mà nước Mỹ nói và làm. Nước Mỹ hiểu điều đó. Nhưng vấn đề ở đây là Mỹ luôn nhìn mọi vấn đề chỉ với hai màu trắng và đen. Có nhiều sắc thái khác nhau, và có cả những "vùng xám". Nếu có một nước tỏ thái độ không đồng ý với Mỹ, không có nghĩa là nước đó là không trung thành, phản bội hay là một nước đồng minh không tốt.
Các chính trị gia của Mỹ cũng phải nhớ rằng không phải mọi cuộc đấu đều phải rõ kẻ thắng người thua. Hãy học hỏi từ chính Tổng thống Ronald Reagan. Ông và Tip O'Neill tranh cãi quyết liệt về tất cả vấn đề pháp luật nhưng sau mỗi cuộc tranh luận hai người luôn cùng nhau thưởng thức bia trong không khí rất hòa nhã và thân thiện.
Hãy học cách chấp nhận các quan điểm trái chiều và sự đối lập của các nước đồng minh trong một số vấn đề. Đó sẽ là một dấu hiệu cho thấy Mỹ đã thực sự "trưởng thành".
Ảnh hưởng của tiền đến nền chính trịTrong vòng 40 năm qua, Mỹ đã cho phép tiền chi phối và mua chuộc chính trị.
Quốc hội giờ đây giống như một chi nhánh của phố Wall. Những gói cứu trợ dành cho các ngân hàng chỉ khiến cho người nắm giữ trái phiếu được hưởng lợi chứ không phải hệ thống tài chính.
Không có lý do gì mà những người nộp thuế lại phải bao cấp những nhà đầu cơ Phố Wall. Khi Quốc hội đang bị kìm kẹp trong những "lợi ích đặc biệt" này, Quốc hội không thể tìm ra cách để cải tổ hệ thống quy định hay mã số thuế, cũng không thể tìm ra giải pháp cho chính sách năng lượng quốc gia.
Điều gì đã xảy ra với nền dân chủ của nước Mỹ?
Giải pháp có thể là sửa đổi hiến pháp để cung cấp quỹ bầu cử liên bang và nhằm hạn chế, hay ít nhất là yêu cầu sự minh bạch trong các cuộc vận động hành lang với những "lợi ích đặc biệt" đã làm hỏng quá trình lập pháp trong suốt những năm qua.
Vấn đề từ chính phủ"Chính phủ" không phải là vấn đề, "chính phủ tồi" mới là vấn đề. Cần phải có sự phân biệt rõ ràng giữa hai điều đó.
Nước Mỹ bị ngăn cách với thế giới bởi hai đại dương, và với việc trở nên mạnh mẽ sau Thế chiến thứ Hai, Mỹ đã dần trở nên thiển cận. Thái độ của Mỹ là không coi trọng những ý tưởng không xuất phát từ nước này, điều này đã khiến Mỹ bỏ qua rất nhiều ý tưởng hay. Hãy cùng điểm qua những gì các nước trên thế giới đang làm tốt hơn Mỹ:
Canada đã trải qua cuộc khủng hoảng tài chính mà không bị tổn hại - những quy định về ngân hàng nào đã bảo vệ nước này? Tại sao Phần Lan là nước có nền giáo dục tốt nhất thế giới? Tại sao Australia có tỉ lệ thất nghiệp thấp nhất thế giới? Vì sao những con đường cao tốc của Đức lại tốt đến như vậy? Có những gì diễn ra trong hệ thống y tế của Nhật Bản khiến nó trở thành số 1? Nauy có tỉ lệ học vấn cao nhất thế giới và thường xuyên được xếp là nước có chất lượng cuộc sống cao nhất, đâu là bí quyết của họ? Và Singapore là nước phát triển nhanh nhất trong hoàn cảnh kinh tế suy thoái, vì sao?
Nếu nước Mỹ dẹp bỏ lòng tự ái của họ sang một bên và học hỏi từ những ý tưởng hay trên khắp thế giới, chắc chắn họ sẽ không phải chịu thiệt thòi gì.
Nước Mỹ với lịch sử 235 năm có quyền tự hào với những gì mình đã đạt được. Mỹ vẫn là quốc gia mạnh nhất thế giới, nhưng nếu nước này không cẩn thận có thể sẽ bị Trung Quốc hay E.U. vượt qua.
Chúc nước Mỹ có một bữa tiệc sinh nhật vui vẻ, và sẽ sớm trở thành một nước Mỹ thực sự trưởng thành trong tương lai.