Chủ nghĩa địa phương ở Trung Quốc: Đóng cửa ngừng chơi?

Chủ nghĩa địa phương ở Trung Quốc: Đóng cửa ngừng chơi?

Tác giả: Bích Ngọc (Theo Time)

Các nhà lãnh đạo Đặng Tiểu Bình và Giang Trạch Dân hiểu rằng mở cửa chính là chìa khóa của thành công như hình như thế hệ các nhà lãnh đạo mới của Trung Quốc cho rằng họ đã học đủ và đã đến lúc chuyển vào trong để hưởng thụ theo cách riêng của Trung Quốc. Nếu điều đó xảy ra, thế giới sẽ đối đầu với một Trung Quốc rất khác trong vài thập kỷ tới.

Ưu tiên phim nội

Vào những ngày đặc biệt nắng nóng trong tháng này, người dân khắp thế giới sẽ làm việc họ đã làm trong nhiều thập kỷ: đi đến rạp chiếu phim mát lạnh và xem một bộ phim bom tấn mùa hè. Bộ phim mới nhất là Robot đại chiến III: Ánh trăng đen tối (Transformers: Dark of the Moon) đã vượt mức doanh thu ở Mỹ và nhiều trong số 110 quốc gia được công chiếu. Ngoại trừ Trung Quốc, nơi thị trường kinh tế và phim ảnh phát triển nhanh nhất thế giới.

Người dân Trung Quốc sẽ không chờ đợi xem Transformers, cũng như không háo hức đón xem phim Harry Potter, hay bất kỳ bộ phim Hollywood nào khác. Ít nhất là tời giờ thì vẫn chưa. Gao Jun, Phó Tổng giám đốc Công ty kinh doanh rạp chiếu phim (New Film Association) Trung Quốc, giải thích rằng không có bộ phim nước ngoài nào được phép công chiếu cho đến khi bộ phim Trung Quốc Kiến đảng vĩ nghiệp (Beginning of the Great Revival - Thành tựu vĩ đại của sự nghiệp sáng lập Đảng) thu được 800 triệu nhân dân tệ, tương đương 124 triệu USD, để lập kỷ lục doanh thu cho một bộ phim Trung Quốc.

Kiến đảng vĩ nghiệp - được phát hành nhân dịp kỷ niệm 90 thành lập Đảng Cộng sản Trung Quốc - là một bộ phim dài hai giờ nói về sự vùng lên của Đảng Cộng sản Trung Quốc và lãnh đạo anh hùng của mình, Mao Trạch Đông. Bộ phim với chi phí kỷ lục, có sự góp mặt của hàng trăm diễn viên nổi tiếng của Trung Quốc, trong đó có Châu Nhuận Phát, với dáng dấp và phong thái ấn tượng.

Phim được công chiếu tại 6.000 rạp trên toàn quốc. Nhưng dường như nó không lôi cuốn được khán giả. Một hàng rào kiểm duyệt ý kiến ​​tiêu cực trên Internet được thiết lập. Trên trang web VeryCD, hơn 90% người xem bình luận bộ phim như "rác rưởi" (trash)

Hạn chế phim ngoại

Ở một khía cạnh nào đó, đây chỉ là một nỗ lực tuyên truyền cho chế độ một cách thô thiển. Tuy nhiên, có một cách nhìn khác về câu chuyện này. Trung Quốc đang trải qua một cuộc đấu tranh nội bộ về việc liệu nó cần vay mượn ý tưởng từ phương Tây nữa không hay thực thi phương pháp đặc biệt của riêng của nó. Làm thế nào để quản lý phim ngoại đang trở thành chủ đề gây tranh cãi.

Trung Quốc đang dần trở thành thị trường phim lớn nhất thế giới. Hiện tại, cả nước có hơn 6.200 rạp và gia tăng với tốc độ đáng kinh ngạc, mỗi ngày có thêm ba rạp chiếu phim mới. Tuy nhiên, chính phủ dường như quyết tâm không cho các bộ phim phương Tây xâm nhập thị trường. Có một hạn ngạch nghiêm ngặt chỉ cho 20 bộ phim nước ngoài nhập khẩu mỗi năm. Những bộ phim bị kiểm duyệt chặt chẽ và chỉ được chiếu ở một số nhà rạp nhất định.

Các hãng phim Hollywood chỉ nhận được 13% giá vé ở Trung Quốc, khoảng một nửa những gì họ nhận được ở những nước khác trên thế giới. Các đĩa DVD lậu được sao chép hàng ngày, nhưng chính phủ Trung Quốc dường như không tiến hành biện pháp nào để ngăn chặn hoạt động tội phạm này. Kết quả là Hollywood, ngành công nghiệp xuất khẩu lớn nhất của Mỹ, thu được rất ít lợi nhuận từ Trung Quốc.

Không riêng gì Hollywood. Giám đốc điều hành General Electric, Jeff Immelt, đã bày tỏ cảm xúc của nhiều CEO nước ngoài với Financial Times hồi đầu năm nay rằng rõ ràng là Trung Quốc không muốn các công ty phương Tây thành công tại nước này nữa.

Ngày càng có nhiều bằng chứng chứng tỏ Trung Quốc ưu ái doanh nghiệp địa phương hơn công ty nước ngoài trong nhiều lĩnh vực, thậm chí còn cố tình vi phạm các quy tắc thương mại và tiếp cận thị trường.

Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đưa ra phán quyết rằng những quy định gần đây của Trung Quốc về phim nước ngoài là một hình thức bảo hộ bất hợp pháp và yêu cầu nước này phải bãi bỏ. Mặc dù nó có vẻ như mở rộng hạn ngạch nhập khẩu phim để xoa dịu WTO nhưng cho đến này Trung Quốc vẫn chưa hề làm gì để tuân thủ phán quyết này.

Chủ nghĩa địa phương = Đóng cửa ngừng chơi

Các quốc gia chơi trò chơi thương mại vào thời điểm, nhưng cách chơi tại mỗi thời điểm rất khác nhau. Trong vài năm qua, chủ nghĩa địa phương mới của Trung Quốc đã thể hiện sức mạnh của Đảng Cộng sản. Lãnh đạo đảng cao cấp, Bạc Hy Lai, là biểu tượng tốt nhất, nó bao gồm sự hồi sinh có phần hơi ảo tưởng của chủ nghĩa Mao Trạch Đông, quay trở lại thời gian điểm người Trung Quốc hợp nhất và cô lập với phần còn lại của thế giới.

Đây là một phản ứng đối với tình trạng Tây hoá và thị trường hóa tràn lan của Trung Quốc trong suốt 10 năm qua.

Trung Quốc đã phát huy được quyền lực và sức mạnh sau nhiều thế kỷ bị cô lập, nhờ mở cửa với thế giới. Nước này đã học rất nhiều được từ phương Tây và khiến cho các ngành công nghiệp và xã hội vay mượn có khả năng cạnh tranh tốt nhất thế giới. Trung Quốc để cho hiện đại hóa diễn ra liên tục trong cơ cấu kinh tế cũng như chế chính trị của nó.

Các nhà lãnh đạo Đặng Tiểu Bình và Giang Trạch Dân hiểu rằng mở cửa chính là chìa khóa của thành công. Có thể thế hệ các nhà lãnh đạo mới của Trung Quốc cho rằng họ đã học đủ và đã đến lúc chuyển vào trong để hưởng thụ theo cách riêng của Trung Quốc. Nếu điều đó xảy ra, thế giới sẽ đối đầu với một Trung Quốc rất khác trong vài thập kỷ tới.